W środę, 2 września br. działające przy Rzeczniku Praw Obywatelskich Forum Konsumenckie podsumowało swą działalność, rozpoczętą w 2019 roku.
Forum zostało powołane, aby wspomóc konsumentów, którzy często ponoszą negatywne konsekwencje tego, że w naszym kraju zbyt słabo znane jest prawo Unii Europejskiej dotyczące ich praw, a zwłaszcza dyrektyw konsumenckich. Działania Forum zostały skupione na pomocy w rozstrzygnięciu problemów powstałych na tle rozstrzygnięć sądowych w sprawach konsumenckich kredytów hipotecznych na cele mieszkaniowe, indeksowanych bądź denominowanych do franka szwajcarskiego.
„Wydaje się, że nieco zmieniliśmy relacje na linii konsumenci-banki – mówił RPO Adam Bodnar podczas briefingu podsumowującego prace Forum – A chodziło głównie o uwrażliwienie sądów i wzmocnienie konsumentów oraz reprezentujących ich prawników”.
Prace Forum zbiegły się w czasie z korzystnymi dla konsumentów wyrokami Trybunału Sprawiedliwości UE, co bez wątpienia pomogło w osiągnięciu jego celów – wywalczeniu rzeczywistej podmiotowości dla konsumentów. Jak podkreślił Arkadiusz Szcześniak, prezes Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu: „Po wyroku ws. państwa Dziubaków dokonała się ogromna zmiana: szala przechyliła się w sądach na stronę konsumentów”.
Wybrane działania podjęte przez Forum.
Przedstawiciele Forum zaangażowali się w debatę dotyczącą kryzysu frankowego, a także brali udział w konferencjach, udzielali wywiadów, pisali artykuły do prasy, podjęli dialog z przedstawicielami banków. Oto kilka konkretnych przykładów działań podjętych przez Forum:
- Przygotowanie skierowanych do sądów, rzeczników konsumenckich oraz praktyków opracowań orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mających na celu nie tylko wyjaśnienie treści orzeczeń, ale również aksjologii i metodologii wykorzystywanej przez TSUE.
- Przystąpienie do sprawy państwa Dziubaków (sygn. akt XXV C 2514/19), która zakończyła się wygraną konsumentów.
- Przystąpienie do tzw. sprawy arbuzowej (pozew zbiorowy przeciwko m-bankowi, sygn. akt I ACa 1058/15), która zakończyła się wygraną konsumentów – cofnięciem apelacji przez bank po 10 latach sporu sądowego).
- Złożenie skarg na wznowienie postępowania w sprawach zakończonych nakazem zapłaty.
- Przystąpienie do postępowań, w których ramach skierowano pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu (np. sprawy C-19/20, C-212/20, C-198/20).
Co dalej?
Forum w bardzo skuteczny sposób podjęło się realizacji swoich zadań. Na szczęście jego członkowie wyrazili wolę kontynuowania swoich prac – jeśli nie w Biurze RPO po objęciu kadencji przez nowego Rzecznika, to w innym miejscu. Rzecznik Konsumentów w Warszawie – Małgorzata Rothert zadeklarowała, że mógłby to być jej urząd. Pozostaje mieć nadzieję, że prace Forum nie wyhamują, a działania podjęte przez jego członków nadal będą tak efektywnie wspierać konsumentów, w tym frankowiczów.
